Nederlands MediaNetwerk

Een stripverhaal van de rijke geschiedenis van het Stedelijk Museum


Door Jan Pieter Ekker. Een stripverhaal van de rijke geschiedenis van het Stedelijk Museum’, zo typeert curator Carolien Glazenburg de affiche-expositie in de rondgang rond de beroemde trap van het Stedelijk Museum: in 109 affiches wordt zichtbaar wat er sinds de opening in 1895 allemaal is gebeurd in het Stedelijk Museum: hoe de functie van het gebouw veranderde; wat roemruchte directeuren als Willem Sandberg, Edy de Wilde, Wim Beeren en Rudi Fuchs aan iconische tentoonstellingen organiseerden; en hoe rijk de Nederlandse ontwerpgeschiedenis is. De jongste poster is voor ‘Off the Record’ uit 2009 (grafisch ontwerp: Sabine Verschueren), een expositie van de gemeentelijke kunstaankopen tijdens Art Amsterdam; het museum had toen al even geen eigen onderkomen meer. Het alleroudste affiche dateert uit 1909, en maakt reclame voor een expositie over de hofhouding van Koning Willem III (‘toegang vrij’); het museum deed dienst als kunsthal, waar allerlei groepen en instanties gebruik van konden maken. De gemeente Amsterdam toonde er bijvoorbeeld welke nieuwe formulieren er gebruikt gingen worden voor het innen van belastingen. De meeste affiches zijn, hoe kan het ook anders, van de hand van Willem Sandberg, die van 1945 tot 1962 ‘designing director’ van het Stedelijk was. Hij maakt heldere, zwierige, schijnbaar simpele letteraffiches – stuk voor stuk kunstwerken op zichzelf. Het rijke oeuvre van Sandberg laat zien hoe verscheidenheid en continuïteit kunnen uitmonden in een consequente grafische stijl van een museum. Dwars is hij ook: in de poster voor ‘150 jaar mode’ verwerkt hij tijdens de oorlog het woord moffen; die moest op last van de Duitsers direct worden verwijderd. Na Sandberg komt Wim Crouwel, die ook letteraffiches maakt, maar dan naar Zwitsers voorbeeld, volgens een strak stramien (fameus is zijn zwart-witte poster voor de expositie ‘Vormgevers’ uit 1968 met een handgemaakt grid). Na Crouwel komt Anthon Beeke, die uitpakt met ‘staged photography’: hij bouwt hele installaties en beschildert mensen, fotografeert die vervolgens en gebruikt het beeld als basis voor het affiche. Glazenburg koos posters van roemruchte exposities en van zo’n beetje iedere Nederlandse ontwerper van naam: Jans Bons is vertegenwoordigd, Wild Plakken, Hard Werken, Irma Boom (met niet zo’n heel erg fraaie poster, voor het World Wide Video Festival in 1998), Lex Reitsma, Esther Noyons (de gewonde stierenvechter voor een expositie van fotografe Rineke Dijkstra; eerst hing een teaserposter zonder tekst in de stad, later de echte met de naam van het museum erop) en Mevis & Van Deursen. Het Amsterdamse grafisch ontwerpduo tekent ook voor de nieuwe, tijdelijke huisstijl: een dieproze T bestaand uit twee banen. Hun poster voor ‘the temporary stedelijk at the stedelijk museum’ hangt overigens niet in het museum, maar in de stad: in de abri’s van JCDecaux. Opvallend én confronterend is ook het tekstaffiche dat een tijdlang in de entree van het Stedelijk Museum CS heeft gehangen, om toeristen erop te wijzen dat in dit tijdelijke onderkomen geen plek was voor ‘oude’ kunstenaars als Rietveld, Mondriaan en Picasso. Door hun namen staat een dikke streep. De uitsmijter: ‘… de vaste collectie ziet u eind 2009 weer in het Stedelijk Museum aan het Museumplein!’. Zo ver is het nog niet, helaas. Wanneer het museum weer permanent opengaat, blijft de rondgang rond de trap (‘Zaal 30’) de plek voor affiches. Nu zijn er nog reprints te zien, die niet allemaal even mooi van kleur zijn en soms ook wel wat vlekkerig. Dan, als de klimaatbeheersing functioneert, kan de rijkdom van de postercollectie van het Stedelijk – meer dan 30 duizend stuks – pas écht goed zichtbaar worden. Opschieten! ‘Stedelijk in affiches’ maakt hongerig.
Stedelijk in affiches. t/m 9 januari 2011 in The Temporary Stedelijk in het Stedelijk Museum, Paulus Potterstraat 13.


Jan Pieter Ekker is freelance journalist en vormgever.

www.jpekker.nl

Lees van Jan Pieter ook: - Maandag 15 februari, 17.51 uur. Hoek Brouwersgracht en Prinsengrach... -
Iep! - een Ellen Smit-film

- Film van de week: The Sound of Insects

- De naam van de editor staat op een lijmfles

- Hoe Nederlandse documentaires de shortlist van de Oscars niet halen
- IFDA bekroont anderhalf miljoen documentaires

Weergaven: 142

Opmerking

Je moet lid zijn van Nederlands MediaNetwerk om reacties te kunnen toevoegen!

Wordt lid van Nederlands MediaNetwerk

Interviews

Nieuwsbrief


Nieuwsbrief


Meld je aan voor de nieuwsbrief! Iedere dinsdag het nieuwste media nieuws, de scherpste communicatie columns en de beste vacatures in jouw inbox

Naam:
Email addres:

 

Bestaande en nieuwe leden krijgen de nieuwsbrief automatisch toegestuurd (opt-out)


Klik hier voor de meest recente nieuwsbrief

 

 

Stuur ons uw persberichten!

Het Nederlands MediaNetwerk ontvangt graag uw - voor media- en communicatie professionals relevante - persberichten! Stuur ze naar

info@nederlandsmedianieuws.nl

Afzenders van persberichten ontvangen automatisch het wekelijkse online magazine Nederlands MediaNieuws

Columns


Badge

Bezig met laden...

© 2024   Gemaakt door Bas Vlugt.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden