VPRO radio: Bureau Buitenland: begin van het kwaad

Jacqueline Maris onderneemt met fotograaf
Daimon Xanthopoulos in Begin van het kwaad een zoektocht naar de diepere oorzaken van een van de wreedste oorlogen uit de recente geschiedenis waarin mensenrechten op onvoorstelbaar gruwelijke wijze werden geschonden: de West-Afrikaanse oorlog in
Sierra Leone en
Liberia (van 1989 tot 2001), gefinancierd met de opbrengsten van met slavenarbeid gedolven diamanten. Een oorlog waar met rituelen van kannibalisme, bloedoffers en amuletten van menselijke botten tegenstanders werden geïntimideerd en burgers angst werd ingeboezemd. Leidraad bij Maris’ reis door Sierra Leone en Liberia is het boek
Journey without Maps. Vijfenzeventig jaar geleden trok
Graham Greene door beide landen en zag er de duivel dansen. Wat groeide sinds die tocht in 1935 uit tot Het Kwaad dat een drijfveer achter de oorlogen bleek? En zijn die wortels van Het Kwaad nu definitief bezworen? “Nadat iets is bereikt dat een beetje op vrede lijkt pleegt het Westen een andere kant op te kijken. Maar het is juist van belang dat niet te doen, contacten te leggen, bezoeken af te leggen, de binnenlanden af te reizen, te luisteren naar de verhalen en daarvoor veel tijd te nemen. Dat kan bijdragen tot meer begrip, kan helpen de juiste dingen te doen en de verkeerde na te laten. Het kan bijdragen tot verdere stabilisatie, tot het voorkomen van escalatie van de natuurlijk nog bestaande tegenstellingen en, op termijn, misschien tot enigerlei vorm van verduurzaming van vrede. Een zoektocht naar verleden, heden en toekomst van Liberia en Sierra Leone. Die zoektocht hebben radiomaker Jacqueline Maris en fotograaf Daimon Xanthopoulos ondernomen. Een zoektocht naar wat zij omschrijven als Begin van het Kwaad.” (Jan Pronk, in de jaren 90 betrokken bij internationaal overleg om de oorlog een halt toe te roepen) Reisgenoten tijdens deze zoektocht zijn mensen die de oorlog als kindsoldaat, als slachtoffer en als dader hebben meegemaakt. Het verhaal speelt tegen de achtergrond van het proces tegen de Liberiaanse ex-president
Charles Taylor dat in de eindfase is gekomen. Charles Taylor wordt internationaal gezien als de godfather van de West-Afrikaanse oorlog en staat daarvoor op dit moment in Nederland terecht voor het Sierra Leone Tribunaal. Zowel verdediging als aanklager zijn klaar met hun verhoren; de rechters moeten uitspraak doen. Vanaf 10 oktober in Bureau Buitenland, 19.00 uur, Radio 1
www.vpro.nl/beginvanhetkwaad